Terug naar… 12 juli 1896

In november wordt alweer de 25e president van de Verenigde Staten gekozen. Het Handelsblad besteed vandaag uitgebreid aandacht aan de verkiezingsstrijd. De krant meldt dat de Republikeinen William MacKinley uitverkoren hebben als kandidaat. MacKinley is een goudman: goudmannen vinden dat de waarde van 1 dollar altijd gelijk moet staan aan 15 gram goud (elke dollarmunt bevat daarom deze hoeveelheid goud).

Daarnaast bestaan er zilvermannen: zij vinden dat er “zilveren” dollars geproduceerd moeten worden. Zilveren dollars zijn makkelijker te slaan omdat er veel meer zilver dan goud beschikbaar is. Bovendien willen de zilvermannen dat er bij het slaan van munten bepaald moet worden dat 1 gram zilver zestien keer goedkoper is dan 1 gram goud. Omdat de werkelijke marktwaarde van zilver veel lager is, hoeft een zilveren dollarmunt niet voor 1 dollar aan zilver te bevatten (goudmannen noemen deze munt daarom een “oneerlijke” dollar). Kortom, als de zilvermannen hun zin krijgen, kan er een bijna onbeperkte hoeveelheid geld gecreëerd worden. Met dit geld kunnen bijvoorbeeld buitenlandse schulden afbetaald worden of arme mensen geholpen worden. De inflatie zal echter toenemen. Daarom is vooral de Republikeinse partij (net als nu de partij die opkomt voor de rijkeren) tegen de plannen van de zilvermannen: het spaargeld van de welgestelden wordt namelijk aanzienlijk minder waard als er zilveren dollars geslagen mogen worden.

Het opvallende is dat MacKinley tot voor kort ook een zilverman was. Volgens de krant is hij goudman geworden omdat hij anders de steun zou verliezen van de zakenwereld. Principieel is anders. De krant is daarom weinig lovend over de Republikeinse partij:

De Republikeinse partij weet niet wat zij wil, ze heeft geen beginsel waarvoor gestreden kan worden en dat ze liefheeft, en ze is voornamelijke op winstbejag uit.

De partij heeft geen denkbeeld waarvoor ze strijden moet; ze heeft de meest onbestemde financieele politiek.

MacKinley is bovendien een protectionist. Ook daar heeft het Handelsblad geen goed woord voor over:

Mac Kinley, den aartsprotectionist, die het Amerikaansche volk meer dan ooit wil misleiden en verarmen door een wetgeving, welke eenige fabrikanten geld laat winnen ten koste van het geheele volk.

Tijdens de Republikeinse conventie waarin MacKinley gekozen werd, gebeurde er nog iets curieus:

Met gebed werd deze vergadering van zeer berekende, gladde politici en mannen van zaken geopend.

Maar wie moest het gebed uitspreken? De Republikeinsche partij, die een plotseling bekkerden zilverman tot candidaat van de goudmannen maakte, en die om te slagen met iedereen goede vrienden wil zijn, zag met bezorgdheid naar den katheder, van waar gebeden zouden worden opgezonden.

Want als een katholiek priester zou voorbidden, werd menig protestant geërgerd, terwijl katholieken zich zouden beleedigd achten, indien een predikant de gevouwen handen ophief.

Wat moest de leider van de allemansvrindspartij doen juist voor dat gestemd zou worden?

Ze vroeg den rabbijn te St. Louis om te bidden, meenend dat hij als Israëliet een neutraal standpunt innam tusschen protestanten en katholieken!

De Democratische conventie is overigens ook begonnen. De Democratische partij (net als nu de partij die opkomt voor de minder bedeelden) lijkt volledig aan de kant te staan van de zilvermannen:

Verklaard werd dat de gouden dollar, waarin het geld betaald werd dat Europa aan Amerika leende, de landbouwers van Amerika onder het slavenjuk van Europeesche en Oost-Amerikaansche gelddwingelanden gebracht had.

De grootste opgang maakte de heer Altgeld, de beruchte socialistische oud-gouverneur van Illinois. Deze revolutionair met wilde oogen eischt den zilveren dollar, met onbeperkte aanmunting, omdat in de Vereenigde Staten alles, van boerderijen tot naaimachines, interest betaalde aan Engelsche geldschieters. “Wat eenvoudiger dan lieden die goud leenden in zilver terug te betalen?” vroeg hij.

Het Handelsblad vindt het produceren van “oneerlijke” dollars zeer afkeurenswaardig en betreurt het daarom dat de extreme standpunten van de zilvermannen zoveel weerklank vinden bij de Democraten. “De democratische partij is door de socialisten veroverd,” klaagt de krant.

Bron

  • Print
  • Facebook
  • Twitter
  • Google Bookmarks
  • PDF