Vanaf gisteren is Amsterdam in het bezit van een gemeentelijke telefoondienst. De stad heeft al veel langer de beschikking over een telefoonnet, maar deze werd beheerd door een private onderneming: de Nederlandsche Bell-Telephoon Maatschappij. De gemeente vond dat dit bedrijf te weinig investeerde in het telefoonnet en besloot daarom hun concessie niet te verlengen. Dit betekende wel dat de gemeente een eigen telefoonnet moest aanleggen.
Acht sloeg het van den Paleistoren en op hetzelfde oogenblik werden van het dak van het gemeentelijk telephoonbureau aan den Singel de Nederlandsche en Amsterdamsche vlaggen geheschen en daarbinnen begon de dienst. ‘t Was de eerste November; van de tafel van het Dagelijksch Bestuur had de wethouder voor de Publieke Werken den Raadsleden herhaaldelijk verzekerd, dat de dienst op genoemden datum zeker en vast zou geopend worden en ‘t is uitgekomen.
Mr. Treub was gistermorgen bij de opening van den dienst tegenwoordig, en met hem bevonden zich op de zaal ook de directeur op Theunissen en het geheele kantoorpersoneel. Zeven telephonisten waren met een chef-telephonist aan de multiple-tafel gezeten.
De klok van achten was nog nauwelijks koud of het eerste klepje in de tafel viel.
No. 1204 vroeg verbinding met No. 1361, maar 1361 scheen nog in zoete rust, althans gaf geen antwoord — 1204 zou dan nog wel eens schellen.
En zoo volgde al spoedig de eene aanvraag om verbinding de andere — de gemeentelijke telephoondienst is in volle werking.
Naast het telefoonnet wil de gemeente binnenkort ook andere diensten annexeren. Zo is er onlangs een plan gelanceerd voor het deprivatiseren van de lucratieve veerdienst op het IJ. De gemeente heeft op die manier meer controle over de tarieven en de dienstregeling. De Havenstoombootdienst, het bedrijf dat op dit moment deze dienst mag uitbaten, is daar uiteraard niet blij mee. Ze heeft daarom de gemeente een verzoekschrift gestuurd waarin ze o.a. betoogt dat de dienstregeling waarmee de gemeente wil gaan varen onuitvoerbaar is:
Bij het nalezen der voordracht aan uwen Raad heeft het bijzonder onze aandacht getrokken “dat de raming der kosten gerekend is op een voortdurend heen en weer varen der boot, zoodat nagen[o]eg elke 5 minuten van beide zijden gelegenheid tot overvaren zal bestaan”, zoodat, zooals de voordracht luidt “met 1 Januari onmiddellijk eene groote verbetering in de dienstregeling zal kunnen ingevoerd worden”.
Met onze verkregen zestien-jarige ervaring, noemen wij deze bewering, minstgenomen, zeer gewaagd.
Wij achten dat niet uitvoerbaar, — ook niet met de vereischte veiligheid voor de drukke scheepvaartbeweging op het IJ overeen te brengen.
Bovendien zijn ze helemaal niet zo duur:
Als toelichting mogen wij vermelden, dat wij voor avond- of nachtdienst nimmer verhoogde vracht hebben gevorderd en dat wij voor de bewoners van de overzijde van het IJ, den abonnementsprijs met 40 pCt. hebben verlaagd, t. w. 60 cts. in plaats van ƒ 1 per maand, hetgeen een jaarlijkschen abonnementsprijs aangeeft van ƒ 7.20, waardoor voor hen, die daarvan dagelijks één keer heen en weder gebruik maken, de enkele reis teruggebracht wordt op één cent, en bij meerdere dagreizen de vracht nog lager komt te staan. Voor werklieden hebben wij zelfs abonnementen verkrijgbaar gesteld voor 15 cent per week, recht gevende op een onbegrensd gebruik per dag.
Het Handelsblad vindt ook dat de gemeente het plan moet heroverwegen: de ondernemingszin wordt namelijk gesmoord als de overheid diensten gaat inpikken van bedrijven. Bovendien is een bedrijf flexibeler:
Wij behoeven niet voor de zooveelste maal te herhalen waarom wij het annexeeren afkeuren van wat door het beleid en de volharding van particulieren is verkregen.
Maar we willen er toch op wijzen dat een directie van een havenstoombootdienst beter in staat is om zulk een veer te bedienen dan de stad, omdat ze over vele stoombooten beschikt, en de een voor de andere boot dienst doet, als er groote toevloed van passagiers en goederen is, of als er een boot gerepareerd moet worden.
