In de krant een stuk dat begint met de constatering dat we in Nederland vroeg oud worden:
Waarom noemt men zijn medemensch in Holland zoowat tien of vijftien jaar vroeger oud dan men dit in Engeland b.v. doet.
[…]
Wij geloven dat het grootendeels het gevolg is van de slechte gewoonte van velen in ons vaderland om zich zeer voorbarig te rangschikken onder de oude menschen.
Menigeen neemt aan als iets wat vanzelf spreekt, dat men zoo tusschen de 50 en 60 oud begint te worden. En nu spreekt juist niets minder vanzelf! Doch als men begin met de auto-suggestie dat men zich langzamerhand eigenlijk oud behoort te gevoelen, dan geeft men zich tevens niet de minste moeite om dat vooroordeel te overwinnen en jong te blijven.
Nu wordt niets dat het de moeite waard is te bezitten, verkregen zonder inspanning. Als men denkt dat men, op zijn pantoffels voortsloffend, de jeugd kan vastgrijpen vergist men zich. Maar wie wat moeite wil doen, de traagheid overwinnend en de frissche lucht beminnend, beloont zich zelf.
Maar hoe moeten stadsmensen die de hele zittend werk doen nou de traagheid overwinnen? Geen nood! Zij kunnen naar het pas opgerichte Zander-instituut in de bocht van de Herengracht. Daar kunnen ze met behulp van speciale apparaten werken aan hun conditie en spieren. Deze apparaten zijn uitgevonden door de Zweedse dokter en orthopeed Gustav Zander. (Volgens een artikel uit The Atlantic is Zander de grondlegger van de moderne sportschool. Hij is de man
who invented the exercise machine in its familiar form. Though Dr. Zander wasn’t alone in realizing the market for machines that would aid in exercise — and though exercise equipment as a more general thing has been around since long before the Greeks and their gymnasia — it was Dr. Zander who popularized the connections between physical exertions and overall well-being. He was the one who looked at a horse and realized it could be replicated for purposes of recreation. He was the one who looked at a bicycle and realized it could be used for more than transportation. Much of the strategic skeuomorphism at play in gyms today — the mechanized bikes, the mechanized stairs, the mechanized skis, the mechanized roads, the mechanized boats — can be traced back to Dr. Zander. He scanned the physical world and saw within it hundreds of outlets for exertion.
Een medewerker van het Handelsblad heeft een bezoekje gebracht aan het instituut en deelt zijn ervaringen:
Wanneer men een uur lang die gymnastiek actief en en lijdelijk heeft medegemaakt, dan gevoelt men zich uitgerust, opgelucht, opgevroolijkt. “Nu zoude ik een flinke wandeling willen gaan maken”, denkt men bij het verlaten van het Zander-Instituut. Maar dat kan niet, men moet naar kantoor om uren lang stil te zitten en te schrijven en te bewijzen dat wij en onze partij gelijk hebben en dat er bijzonder veel goeds en ook nog wel wat onvolkomens in het lieve vaderland is! Maar zelfs dat stilzitten en schrijven valt gemakkelijker na deze harmonische gymnastiek, welke allen spieren beurtelings een beurt geeft, en werkt met machinerieën, die den weerstand welken ze ons bieden nauwkeurig regelen naar den voorraad kracht waarover we beschikken.
De medewerker beschrijft vervolgens de apparaten die gebruikt worden in het Zander-instituut:
In de tuinkamer zijn allerlei werktuigen, welke in niets gelijken op die waarvan men er vele in een gymnastiekgebouw ziet. Hier duikelt men niet over zijn hoofd, hier klimt en springt men niet. […] Bij het gebruik van vele moet men liggen of zitten. Er staat zelfs een velocipède onwankelbaar vast, waarop men trappen kan naar hartelust. […]
Er zijn machines, waarvoor men wordt aangespannen met lederen riemen.
Men buigt voorwaarts en achterwaarts en brengt dus een gewicht in beweging. Maar dat gewicht wordt aan een hefboom vastgeschroefd naar ieders zuigkracht.
Daarnaast is er een elektrisch paard en een massage-machine:
Nu laat men zich masseeren door instrumenten met handen van guttapercha [een rubber-achtige substantie] die uw armen en beenen doen gloeien, doordien de circulatie wordt aangemoedigd, zoodat men zelfs op een kouden winterochtend in een paar minuten doorstraling krijgt als van een lange wandeling. Hamertjes van gom elastiek beuken met zachte overreding uw rug en borst…. een trillende, bibberende dwarslat, waarop men de enkels uitstrekt, doet het zenuwstelsel zacht vibreeren en versterkt het. Men moet diep ademen of men wil of niet… men wordt geschuierd laags den rug en zachtkens gekneed en gerold.
Alles heeft plaats onder toezicht van een deskundigen directeur en van geneesheeren. De vriendelijke helpsters, die de werktuigen bedienen, maken het ieder zoo gemakkelijk mogelijk te weten wat hij doen moet. Zandloopers hangen bij elk toestel, daar men niet langer dan twee of drie minuten elke afzonderlijke beweging uitvoert.
En als men een half uur, een drie kwartier of een uur in het Zander-Instituut geweest is, gevoelt men zich een ander mensch.
